अनौपचारिक पत्र लेखन म्हणजे काय, महत्व, स्वरूप, नमुने | Informal Letter Writing In Marathi

Informal Letter Writing In Marathi – प्रियकर, नातेवाईक, मित्र, परिचित व्यक्ती इत्यादींना लिहिलेल्या पत्रांना अनौपचारिक पत्र म्हणतात, त्यांना वैयक्तिक पत्र देखील म्हणतात. यामध्ये वैयक्तिक प्रवृत्ती, सुख-दु:ख, आनंद, उत्साह, अभिनंदन, शुभेच्छा इत्यादींचे वर्णन केले जाते. अनौपचारिक पत्रांची भाषा हि भावपूर्ण आणि हृदयस्पर्शी असते.

अनौपचारिक पत्र किंवा इनफॉर्मल लेटर हा पत्र लेखन / लेटर राइटिंग चा एक प्रकार आहे. विशेषत: चौकशी करण्यासाठी, आमंत्रणे पाठवण्यासाठी किंवा काही महत्त्वाची माहिती देण्यासाठी या प्रकारची पत्रे लिहिली जातात. येथे लिहिणाऱ्या व्यक्तीवर आणि विषयावर अवलंबून पत्रामधील शब्दांची संख्या अमर्यादित असू शकते.

जसे कि आपण औपचारिक पत्र लेखन मध्ये बघितले, तिथे अगदी शिस्तबद्ध पत्र लेखन करावे लागते. परंतु अनौपचारिक पत्र लेखनात फार काही शिस्त, क्रमबद्धता, वगैरे या गोष्टी पाळलया जात नाहीत आणि कोणी पाळतही नाही, कारण हे पत्र आपल्या जवळील व्यक्तींना आनंद, दुःख, शुभेच्छा इत्यादी. सांगणारे हे पत्र असतात. म्हणून लिहिणारा अंडी वाचणारा दोघेही एकमेकांचे प्रियजन असल्याने फारसा काही शिस्तीचा भाग यात येत नाही.

अनौपचारिक पत्र लिहिताना लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी

  • भाषा सोपी आणि स्पष्ट असावी.
  • संबोधन, नमस्कार आणि पत्राची भाषा नातेसंबंध आणि वयानुसार योग्य असावी.
  • पत्रात जे लिहिले आहे ते थोडक्यात असावे
  • पत्राची सुरुवात आणि शेवट प्रभावी असावा
  • भाषा आणि शुद्धलेखन बरोबर आणि लेखन स्वच्छ असावे.
  • पत्र प्रेषक आणि प्राप्तकर्त्याचा पत्ता स्पष्टपणे लिहिलेला असावा.
  • वर्ग/परीक्षेत पत्र लिहिताना, तुम्ही तुमच्या नावाच्या जागी K.B.C आणि पत्त्याच्या जागी वर्ग/परीक्षा इमारत लिहावी.
  • तुमचा पत्ता आणि तारीख लिहिल्यानंतर, एक ओळ सोडा आणि पुढे लिहिले पाहिजे.

अनौपचारिक पत्रे लिहिण्याची उद्दिष्टे – Objectives to write informal letters in Marathi

  • अनौपचारिक पत्रे लिहिण्याचा मुख्य उद्देश आपल्या कुटुंबातील सदस्य, प्रियजन, जवळचे नातेवाईक, मित्र इत्यादींना वैयक्तिक संदेश पाठवणे हा आहे.
  • ही पत्रे एखाद्या खाजगी व्यक्तीचे अभिनंदन करण्यासाठी, शोकसंदेशाची माहिती देण्यासाठी, लग्न, वाढदिवस इत्यादींना आमंत्रित करण्यासाठी वापरली जातात.
  • अनौपचारिक पत्राद्वारे आनंद, दुःख, उत्साह, राग, नाराजी, सल्ला, सहानुभूती इत्यादी भावना व्यक्त करणे.
  • अनौपचारिक पत्रे सर्व अनौपचारिक कामांसाठी वापरली जातात.

अनौपचारिक पत्राचे स्वरूप – Format Of Informal Letter In Marathi

१) सर्वप्रथम, पत्र पाठवणार्‍याचा “पत्ता” डाव्या बाजूला लिहिलेला असतो.
2) प्रेषकाच्या पत्त्याखाली “तारीख” लिहिलेली आहे.
3) फक्त पाठवणाऱ्याचे नाव लिहिलेले नाही. जर वडिलधार्‍यांना पत्र लिहिले जात असेल तर त्यांच्याशी “पूज्य, आदरणीय” अशा शब्दांनी नाते लिहा. उदा. प्रिय पप्पा. जर तुम्ही तुमच्यापेक्षा लहान किंवा बरोबरीच्या व्यक्तीला पत्र लिहित असाल तर त्यांच्या नावासोबत प्रिय मित्र, भाऊ इत्यादी शब्द वापरले जातात.
4) यानंतर पत्राचा मुख्य भाग दोन परिच्छेदांमध्ये लिहिलेला आहे.
5) पत्राचा मुख्य भाग धन्यवाद नोटसह संपवला जातो.
६) सरते शेवटी, निवेदकाचे किंवा तुमचे स्नेही इत्यादी शब्द वापरून लेखकाची स्वाक्षरी केली जाते.

अनौपचारिक पत्राचा फॉरमॅट

प्रेक्षकाचा पत्ता ……

तारीख…

उपदेश…….

संबोधन / अभिवादन…….

पत्र विस्तार

परिच्छेद १,

परिच्छेद दोन,

परिच्छेद तीन आणि समापन.

पाठवणाऱ्याचे नाव आणि खाली स्वाक्षरी

अनौपचारिक पत्र लेखनाची प्रशंसा, अभिवादन आणि समाप्ती – Appreciation, greetings and closing of informal letter writing in Marathi

संबंधसंबोधनअभिवादनसमापन
आजोबा, वडीलआदरणीय आजोबा आदरणीय / आदरणीय आजोबासादर नमस्कारतुमचा आज्ञाधारक स्नेही शुभचिंतक
पुत्र, पुत्रीचिरंजीव, प्रिय, आयुष्मतीआनंदी रहाहितैषी, शुभ चिंतक
आई, आजी आदरणीय……जी पूज्यनीया……जीसादर नमस्कार चरण वंदना तुमचा आज्ञाधारक स्नेही शुभचिंतक
धाकटा भाऊ, धाकटी बहीणप्रिय, प्रिय, प्रेमळशुभाशीर्वाद,, शुभेच्छाहितैषी, शुभ चिंतक
मित्रमित्रवर, प्रिय, स्नेही मित्रस्नेह, मधुर स्मृतिदूरदर्शी, तुमचा सर्वात प्रिय मित्र
मोठा भाऊ, मोठी बहीणआदरणीय भाऊ साहेब आदरणीय बहिणसादर प्रणाम सादर प्रणाम तुमचा आज्ञाधारक स्नेही शुभचिंतक

अनौपचारिक पत्राचे उदाहरण – Example Of Informal letter in marathi

उदाहरण
तुमच्या मोठ्या बहिणीला पत्र लिहा जी बाहेर दुसऱ्या शहरात नोकरी साठी गेली आहे, तिला कुटुंबाची बातमी कळवा.

202/5, जगदंबा नगर,

हल्द्वानी, नैनिताल (उत्तराखंड) – १२३०५

प्रिय बहीण / प्रिय दीदी,

सादर प्रणाम,

दीदी आम्ही सगळे इथे मजेत आहोत. तू कशी आहेस? खूप दिवसांपासून तुमचे कोणतेही पत्र मिळालेले नाही. म्हणूनच आम्हाला तुमच्या बद्दलच्या कोणत्याही बातम्या मिळाल्या नाही. त्यामुळे घरातील सर्वजण चिंतेत आहेत.

घरात सर्व काही ठीक आहे. कुटुंबातील सर्व सदस्य निरोगी आणि आनंदी आहेत. दीदी तुम्हाला हे जाणून आनंद होईल की यावर्षी मी शाळेच्या वार्षिक समारंभात झालेल्या निबंध स्पर्धेत प्रथम क्रमांक पटकावला. आणि धावण्याच्या स्पर्धेत छोटा भैय्या विजयने सुवर्णपदक मिळवले.

दीदी, आता माझ्या परीक्षा जवळ आल्या आहेत. त्यामुळे मी खूप मेहनत घेत आहे. आई बाबा बरे आहेत. आजीला गुडघे दुखतात पण तरीही ती रोज सकाळी आजोबांसोबत फिरायला जाते.

चल दीदी, आता मी पत्र संपवते, पण पत्र मिळताच तू लगेच उत्तर दे. ज्याने आपली चिंता दूर होईल. घरातील सर्व मोठ्यांकडून तुम्हाला आशीर्वाद आणि लहानांपासून तुमच्यावर प्रेम.

तुझी छोटी बहीण,

कल्पना.

अनौपचारिक पत्र लेखनाचे इतर उदाहरणे,

  1. (५ पत्र नमुने) तुमच्या मित्राला वाढदिवसाच्या शुभेच्छा देणारे पत्र लिहा
  2. (३ पत्र) विज्ञान प्रदर्शनात प्रथम पारितोषिक मिळाल्याबद्दल तुमच्या मित्राचे अभिनंदन करणारे पत्र लिहा
  3. (३ पत्र नमुने) चित्रकला स्पर्धेत मित्राचा प्रथम क्रमांक आल्याबद्दल त्याचे अभिनंदन करणारे पत्र
  4. (४ पत्र नमुने) तुमच्या लहान बहिणीचा धावण्याच्या शर्यतीत प्रथम क्रमांक आल्याबद्दल अभिनंदन पत्र लिहा
  5. (२ पत्र नमुने) रक्तदान करणाऱ्या मित्राचे अभिनंदन करणारे पत्र लिहा 

FAQ: अनौपचारिक पत्र लेखन | Informal Letter Writing In Marathithi

प्रश्न. अनौपचारिक पत्रांमध्ये कोणती पत्रे समाविष्ट होतात?

उत्तर
• शुभेच्छा संदेश,
• शुभेच्छा मिळवण्यासाठी पत्र,
• कौटुंबिक संदेशासाठी पत्र,
• प्रियजनांना संदेश पाठवणारी पत्रे,
• निमंत्रण पत्रिका,
• मित्रांना संदेश पाठवण्यासाठी पत्रे,
• माफीनामा पत्र,
• शोक पत्र.

प्रश्न. अनौपचारिक पत्रलेखनाचे स्वरूप स्पष्ट करा.

उत्तर– खालील भाग उत्तर पत्र लेखन स्वरूपात वापरले जातात-
• पत्र पाठवणाऱ्याचे नाव/ कंपनी, संस्था, पत्र पाठवणाऱ्याची फर्म/ सरकारी कार्यालयाचा पत्ता.
• पत्र लिहिण्याची तारीख.
• पत्ता
• अभिवादन / ग्रीटिंग वाक्ये.
• नाव, पत्र प्राप्तकर्त्याचा पत्ता / नाव, पत्र प्राप्त करणाऱ्या कंपनीचा पत्ता.
• कौतुकास्पद शब्द.
• पत्राचा विषय.
• पत्राचा मजकूर/मुख्य विषय
• शेवटचे कौतुकास्पद वाक्य.
• स्वाक्षरी, पत्र पाठवणाऱ्याचे पद.
• संलग्न पत्र.

निष्कर्ष – अनौपचारिक पत्र लेखन म्हणजे काय Informal Letter Writing In Marathi

अनौपचारिक पत्र लेखन म्हणजे जवळच्या व्यक्तीसाठी मन मोकळे करणारे पत्र, ज्यात कोणत्याही प्रकारचे नियम, राग, रुसवा नसतो जे काही त्या पत्रात असत ते फक्त भावना असतात. म्हणून या प्रकारच्या पत्र लेखनात मनातल्या गोष्टी, समोरच्या व्यक्तीची विचारपूस किंवा गप्पा मारण्या व्यतिरिक्त दुसरा कोणताही नियम नसतो.

आशा करतो कि, तुम्हाला आमचा हा इन्फॉर्मल लेटर म्हणजे काय लेख आवडला असेल, तसे असल्यास आम्हाला कंमेंट करून सांगायला आणि मित्रांना शेअर करायला विसरू नका. धन्यवाद !!

आमच्या पत्र लेखनावर इतर काही पोस्ट,

  1. शाळेची शुल्क माफी साठी विनंती अर्ज /पत्र | मुख्याध्यापकांना विनंती पत्र | Shalechi Fees Mafi Sathi Patra
  2. वृक्षारोपणासाठी रोपांची मागणी करणारे ४ पत्र | Ropanchi Magani Karnare Patra
  3. शाळा सोडल्याचा दाखला अर्ज नमुना | School leaving certificate application in marathi
  4. शालेय ग्रंथालयासाठी पुस्तकांची मागणी करणारे पत्र | Pustakachi Magni Karnare Patra Lekhan Marathi

Team, 360Marathi.in

Leave a Comment

close