रेशीम उद्योग माहिती मराठी | रेशीम धागा निर्मिती उद्योग | Reshim Udyog Mahiti Marathi

रेशीम उद्योग माहिती / Reshim sheti chi mahiti – तुम्हाला माहितीये का? आपल्या भारतातील सर्वात प्रमुख कुटीर उद्योग कोणता आहे? तर आपल्या भारतात रेशीम शेतीला भारतातील प्रमुख कुटीर उद्योगाचा दर्जा प्रदान आहे. आपल्या भारतात जवळ जवळ सर्व प्रकारचे रेशीम तयार केले जाते. आपल्या देशातील ६० लाखांहून अधिक लोक वेगवेगळ्या प्रकारच्या रेशीम किड्यांचे पालन करतात.

हा नक्कीच एक कृषी आधारित उद्योग आहे, शिवाय ग्रामीण भागातील उत्तम व्यवसाय सुद्धा आहे. बहुतेक लोकांना रेशमी कपडे अतिशय आरामदायक वाटतात. यामुळे कपड्यांचे सौंदर्य वाढते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की हा एक बारीक चमकदार फायबरचा प्रकार आहे, ज्यापासून कपडे विणले जातात. हे फिलामेंटस सेलमध्ये राहणाऱ्या वर्म्सपासून तयार केले जाते. रेशीम उत्पादनासाठी रेशीम किडे पाळावे लागतात, याला रेशीमपालन किंवा रेशीम कीटक पालन म्हणतात.

या reshim sheti उद्योगात जास्त खर्च नाही. हा एक असा उद्योग आहे ज्यामध्ये रेशीम किड्यांचे संगोपन करून रेशीम तयार करावे लागते. त्यातून चांगला नफाही मिळतो. आज या पोस्ट मध्ये आम्ही तुम्हाला रेशीम शेती बद्दल सर्व माहिती जसे कि, Reshim sheti kashi karavi?, Reshim Sheti kartana konti kalji ghyavi? Reshim Kitak Palan krtana konti kalji ghyavi?, Market Demand, Reshim udyogasathi lagnara kharch, Profit, सर्व काही अगदी सविस्तर सांगणार आहोत.

चला तर मग सविस्तर जाणून घेऊया रेशीम धागा निर्मिती उद्योगा बद्दल,

रेशीम धागा निर्मिती उद्योगाला बाजारात मागणी आहे? (Market demand for Silk Business in marathi)

रेशीम वस्त्राला देशात आणि आपल्या राज्यात प्रचंड मागणी आहे. ती मागणी दरवर्षी १६ ते 20 टक्क्यांनी वाढ्त आहे. स्वयंरोजगार निर्मितीची प्रचंड ताकद या रेशीम शेतीत आहे. तुती लागवडीद्वारे पर्यावरणाचे रक्षण, रेशम कीटक संगोपन , धागा व वस्त्र निर्मितीं, स्वयरोजगार निर्मिती तसेंच ग्रामीण भागातून शहरी भागाकडे होणारे स्थलांतर रेशीम शेती उद्योगामुळे थाबवता येतें. महाराष्ट्रात एक एकरातील तुती लागवडीद्वारे वर्षभरात लक्षाधीश झालेल्या शेतक-यांची नोंद आहे.

अन्न, वस्त्र आणि निवारा या माणसाच्या मूलभूत गरजा आहेत, हे तर तुम्हाला माहीतच आहे. मग जर तुम्ही बाजारातील रेशीम उद्योगाची मागणी बद्दल विचाराल तर नक्कीच बाजारात या रेशीम धाग्याला उत्तम मागणी आहे. कारण या पासून कपडे बनतात. हा ग्रामीण भागातील उत्तम व्यवसाय असून बहुतेक लोकांना रेशमी कपडे अतिशय आरामदायक वाटतात आणि यामुळे कपड्यांचे सौंदर्य देखील वाढते. म्हणूनच बऱ्याच टेक्सटाईल कंपन्या मोठ्या प्रमाणात सिल्क म्हणजेच रेशीम धाग्याची आयात करून त्यापासून सुंदर आरामदायक कपडे शिवून ते बाजारात विकायला काढतात. या शिवाय लोकसंख्या झपाट्याने वाढत असल्या कारणाने कपड्यांची मागणी सुद्धा फार वाढत चालली आहे.

रेशीम शेतीचे प्रकार (Types Of Silk Farming In Marathi)

रेशीम शेतीचे प्रामुख्याने ६ प्रकार पडतात.

1. एरी या अरंडी रेशीम
2. मूंगा रेशीम
3. गैर शहतूती रेशीम
4. तसर (कोसा) रेशीम
5. ओक तसर रेशीम
6. शहतूती रेशीम

रेशीम उद्योगात आवश्यक साहित्य

1. ट्रायपॉड्स (हे लाकडाचे किंवा बांबूचे बनलेले असते)
2. जाळी – (लहान कापडी जाळी, ज्यातून उरलेली पाने आणि कीटकांची विष्ठा साफ केली जाते)
3. पाने कापण्यासाठी चाकू आवश्यक आहे.
4. हायग्रोमीटर आवश्यक.
5. कुलर

रेशीम शेती उद्योगाचे इतर फायदे (Benefits Of Silk Farming In Marathi)

1. पाण्याचा निचरा होणा-या कोणत्याही जमिनींच्या प्रकारात (पाण्याची सोय असणा-या) रेशीम उद्योगाची सुरुवात करता येते.
2. रेशीम अळ्यांच्या विंछेचा उपयोग बायॉगॅससाठी केला जातो.
3. एक एकर रेशीम शेती उद्योगापासून वार्षिक रू.५० ते ६५ हजार निव्वळ उत्पन्न मिळू शकते.
4. रेशीम शेती उद्योगामुळे ग्रामीण भागात प्रत्यक्ष व अप्रत्यक्षरीत्या रोजगार उपलब्ध होत असल्याने शहराकडे होणारे स्थलांतर रोखण्यात मदत होते.
5. एकदा तुर्तीची लागवड केल्यानंतर तुर्तीपाल्याचा कीटक संगोपनास १g ते १५ वर्षापर्यंत उपयोग होत असल्याने दरवर्षीचा लागवड खर्च पुन्हा-पुन्हा करावा लागत नाही.
6. अल्प भांडवलाची गुंतवणूक करून दरमहा पगारासारखे उत्पन्न मिळवून देणारा हा उद्योग आहे.
7. एक एकर तुती लागवडीवर संगोपनाच्या वेळी किंड्यांनी खाऊन शिक्षक राहिलेला तुतीपाला आणि विटेवर दोन दुभत्या जनावरांचे पालनपोषण व दुधाच्या वाढीस उपयोग होऊ शकतो.
8. घरातील वृध्द, लहान मुलै, स्त्रिया, अपंग व्यक्ती देखील कीटक संगोपन काम करू ३ाकxतात.
9. इतर बागायती पिकांपेक्षा तुतीबाग जोपासण्याकरिता १/३ पाणी लागते.
10. कच्या मालाच्या उपलब्धतेची शाश्वती व तयार होणा-या पक्क्या मालाच्या खरेदींची हमी असणारा एकमेव उद्योग आहे.

रेशीम शेती उद्योग करताना घ्यावयाची काळजी.

या उद्योगातील अनेक गोष्टींकडे विशेष लक्ष दिले पाहिजे.

• कीटकांचे पालन खोलीच्या आतच केले पाहिजे. यासाठी सर्वप्रथम तुतीची पिशवी लावली जाते. हे कीटकांना खाण्यासाठी पाने देते.
• लक्षात ठेवा खोलीत स्वच्छ हवा आणि चांगली प्रकाश येण्याची व्यवस्था असावी. यासह,
• खोलीत लाकडी ट्रायपॉड्सच्या वर ट्रे ठेवल्या जातात, ज्यामध्ये त्यांचे पिकवणे केले जाते.
• हे ट्रायपॉड्स मुंग्यांपासून दूर ठेवण्यासाठी पाण्याखाली भरलेले पात्र पायाखाली ठेवा.
• कीटक दररोज स्वच्छ करत रहा.

रेशीम उद्योगासाठी शासनामार्फत अनुदान, सोई / सवलती

1. ठिबक सिंचन संच शेतक-यांना सबसिडीवर दिले जातात.
2. कीटक संगोपनगृह बांधणीसाठी अनुदान दिले जाते. आत्महत्याग्रस्त भागातील शेतक-यांना हा उद्योग म्हणजे ख-या अर्थाने संजीवनीच आहे.
3. रेशीम अंडीपूंज सवलत दरात पुरविली जातात.
4. शेतक-यांनी तयार केलेले कोष वाजवीदराने खरेदी करण्यात येतात किंवा खाजगी बाजारपेठेत वाढीव दराने विक्री करता येते.
5. विनामूल्य तांत्रिक मार्गदर्शन वेळोवेळी केले जाते.
6. मनरेगा योजनेंतर्गत प्रति एकर अनुदान दिले जाते.
7. एक एकर क्षेत्रासाठी बेणे / रोपे सवलतीच्या दरात पुरविले जाते.
8. तुतीची लागवड केलेल्या शेतक-यांना लागवडीपासून कीटकसंगोपनापर्यंत पूर्ण प्रशिक्षण विद्यावेतनासह दिले जाते.
9. रेशीम उद्योग करण्यासाठी शेतक-यांना बँकेकडून कर्ज मिळण्यासाठी बँकेला शिफारस करण्यात येते.

FAQ About Reshim Sheti Udyog In Marathi

निष्कर्ष

मित्रांनो आपण या लेखात रेशीम उद्योग माहिती, Reshim sheti chi mahiti Reshim sheti kashi karavi?, Reshim Sheti kartana konti kalji ghyavi? Reshim Kitak Palan krtana konti kalji ghyavi?, Market Demand, Reshim udyogasathi lagnara kharch, Profit, सर्व काही अगदी सविस्तर बघीतले. आशा करतो कि नक्कीच तुम्हाला हि माहिती आवडली असेल. माहिती आवडल्यास कमेंट आणि शेअर करायला विसरू नका. धन्यवाद !!

Other Posts,

• Polytechnic Information in Marathi | पॉलिटेक्निक बद्दल माहिती
• डॉक्टर कसे बनायचे | How to become a doctor in Marathi

Team, 360Marathi.in