भारतात काही काळापासून ईडीचे नाव वर्तमानपत्र आणि टीव्ही चॅनेलमध्ये ठळकपणे प्रसिद्ध झाले आहे. ईडीचे नाव मुख्यतः हाय प्रोफाइल केसमध्ये वापरले जाते. ED ही महसूल विभाग, वित्त मंत्रालय, भारत सरकार अंतर्गत एक विशेष आर्थिक तपास संस्था आहे. ही एजन्सी परदेशी मालमत्ता प्रकरण, मनी लाँडरिंग, भारतातील बेहिशेबी मालमत्तेची चौकशी करते.
बऱ्याच लोकांना ईडी बद्दल माहिती नाही, म्हणून ईडी म्हणजे काय,ED Full Form in Marathi, ईडी काय कार्य करते, ईडी चे अधिकार कोणते आहे हि सर्व माहिती आम्ही या पोस्ट द्वारे देणार आहोत..
तर चला मग सुरु करूया आणि जाणून घेऊया ईडी बद्दल संपूर्ण माहिती
ईडी म्हणजे काय – What is ED in marathi
सर्वात आधी आपण पाहू कि ED चा फुल्ल फॉर्म काय आहे ?
ED फुल्ल फॉर्म काय आहे ? – ED Full form in marathi
तर मित्रांनो ED चा full फॉर्म Directorate of enforcement म्हणजेच ज्याला आपण मराठीत अंमलबजावणी संचालनालय म्हणू शकतो.
ईडी (अंमलबजावणी संचालनालय) चे मुख्य काम परदेशी संबंधित मालमत्ता प्रकरण आणि भारतातील इतर प्रकारच्या मालमत्तेची चौकशी करणे आहे. ईडी अंतर्गत काम करणारे सर्व अधिकारी, त्यांची निवड आयएएस, आयपीएस इत्यादी पदांच्या आधारावर निश्चित केली जाते.
काही काळापासून, ईडी विभाग त्याच्या कामामुळे माध्यमांमध्ये पूर्णपणे कव्हर झाला आहे. ईडीचे काम मुख्यतः हायप्रोफाईल प्रकरणांची चौकशी करणे आहे.
आयएनएक्स मीडिया प्रकरणात माजी अर्थमंत्री पी चिदंबरम यांच्या विरोधात अमाप मालमत्तेचे प्रकरण आणि इतर अनेक प्रकरणे ईडीच्या तपासाद्वारे समोर आली होती .
ईडी ही एक गुप्तचर संस्था आहे जी आपल्या देशातील आर्थिक संबंधित गुन्ह्यांवर लक्ष ठेवते, मनी लाँडरिंग प्रकरणांची चौकशी करते. कोणत्याही प्रकारची आर्थिक उलथापालथ झाल्यास ती योग्यरित्या करण्याची जबाबदारी ईडीची आहे.
ईडी ची स्थापना कधी झाली ?
1 मे 1956 रोजी ED ची स्थापना झाली. सध्या ED फेमा 1973 आणि फेमा 1999 अंतर्गत काम करते. ईडीची मुंबई, चेन्नई, चंदीगड, कोलकाता आणि दिल्ली येथे पाच मुख्य कार्यालये आहेत.
भारतातील भ्रष्टाचार कमी करण्यासाठी ED ची भूमिका-
भारतातील भ्रष्टाचार कमी करण्यासाठी ईडी ची अत्यंत महत्वाची भूमिका आहे. ही विशेष एजन्सी आपली कर्तव्ये योग्यरित्या पार पाडते, जेणेकरून मनी लाँड्रिंग आणि काळ्या पैशाशी संबंधित गंभीर प्रकरणांमध्ये गुंतलेल्या दोषींवर निष्पक्ष तपास करून त्यांना कायद्यानुसार शिक्षा होईल.
ईडी चे अधिकार
ईडीफॉरेन एक्स्चेंज रेग्युलेशन ऍक्ट, 1973 अंतर्गत काम करते, हा कायदा फेरा म्हणून ओळखला जात असे. फेमा 1 जून 2000 रोजी लागू करण्यात आला. काही काळानंतर फेमाशी संबंधित सर्व बाबी ईडीच्या अखत्यारीत आणल्या गेल्या. सध्या, ईडी FERA 1973 आणि FEMA 1999 अंतर्गत कारवाई करते.
- ED ला फेमा, 1999 च्या उल्लंघनाशी संबंधित माहिती केंद्रीय आणि राज्य माहिती एजन्सींकडून, तक्रारी इत्यादी प्राप्त होते.
- ईडी “हवाला” परकीय चलन रॅकेटीरिंग, निर्यात प्रक्रिया पूर्ण न करणे, परकीय चलन परत न करणे आणि फेमा, १. अंतर्गत उल्लंघन यांचे तपास आणि निर्णय घेते.
- न्यायालयीन निर्णय कार्यवाही अंतर्गत दंड वसूल करतो, यासाठी तो लिलाव इत्यादी प्रक्रियेचे अनुसरण करतो.
- हे सर्वेक्षण, तपास, जप्ती, अटक, पीएमएलए गुन्ह्यातील गुन्हेगाराविरुद्ध खटला चालवते.
- ED जप्त करणे, जोडणे, तसेच पीएमएलए अंतर्गत गुन्हेगाराचे हस्तांतरण यासंदर्भात करार करणार्‍या राज्याला किंवा त्याच्याकडून परस्पर कायदेशीर सहाय्य शोधते आणि प्रदान करते.
- प्रामुख्याने फेमा उल्लेखांनुसार दोषी आढळलेल्यांची मालमत्ता ईडी जप्त करू शकते.
प्रश्न : ईडी ची स्थापना कधी झाली ?
1 मे 1956 रोजी ED ची स्थापना झाली
प्रश्न : ED full form in marathi
Enforcement Directorate
निष्कर्ष :
हि होती थोडक्यात ईडी बद्दल माहिती, आशा करतो तुम्हाला ईडी बद्दल थोडे तरी समजले असेलच, ते कस कार्य करते, त्यांचे अधिकार इत्यादी
धन्यवाद,
Other Posts,
- UPI म्हणजे काय, आयडी कसा बनवावा, वैशिष्ट्ये, फायदे, कसे वापरावे
- ब्लॅक फ्रायडे : माहिती, इतिहास, शॉपिंग डील, डिस्काउंट
टीम ३६०मराठी