होम क्वारंटाईन कोरोना रुग्णाची काळजी कशी घ्यावी | Home Quarantine patient chi Kalji kashi Ghyavi? | Treating Corona at Home

Treating Corona at Home : होम क्वारंटाईन कोरोना रुग्णाची काळजी कशी घ्यावी? आपल्यास Coronavirus (COVID -१९) झाला असल्यास आणि आपण घरी (Home Isolation) स्वतःची काळजी घेत असाल किंवा आपण कोरोना असलेल्या एखाद्या प्रिय व्यक्तीची काळजी घेत असाल तर आपल्याकडे त्याबद्दल काही प्रश्न असू शकतात. तुम्हाला कसा समजेल की रुग्णास आपातकालीन सेवेची गरज आहे? रुग्णापासून वेगळे राहणे (Isolation) किती काळ आवश्यक आहे? वायरसाचा प्रसार रोखण्यासाठी आपण काय करू शकता? आपण एखाद्या आजारी प्रिय व्यक्तीला कसे पाठिंबा देऊ शकता आणि आपला ताण कसा नियंत्रित करू शकता? आपल्याला काय माहित असणे आवश्यक आहे ते येथे आहे.

कोरोना झाल्यास घरी करायचे उपचार (At-home Treatment For Covid Patient)

कोविड -१९ मध्ये आजारी पडलेल्या बर्‍याच लोकांना केवळ सौम्य लक्षणे दिसतात आणि असे रुग्ण घरीच बरे होऊ शकतात. लक्षणे काही दिवस टिकू शकतात आणि ज्यांना Corona आहे त्यांना सुमारे एका आठवड्यात बरे वाटू शकते. उपचाराचा उद्देश लक्षणे दूर करण्याच्या उद्देशाने आहे आणि त्यात विश्रांती, द्रवपदार्थ घेणे आणि वेदना कमी करणे समाविष्ट आहे.

तथापि, वयस्कर आणि इतर वयोगटातील कोणत्याही प्रकारची मेडिकल कंडिशन असलेल्या लोकांनी लक्षणे सुरू होताच डॉक्टरांना भेट घेऊन सल्ला घ्यावा. या मेडिकल कंडिशनमुळे लोकांना कोविड -१९ मध्ये गंभीर आजार होण्याचा धोका जास्त असतो.

स्वत: साठी किंवा आपल्या प्रिय व्यक्तीसाठी काळजी आणि घरात रुग्णापासून वेगळे राहण्याबद्दल डॉक्टरांच्या सल्ल्याचे अनुसरण करा. आपल्याला उपचारांबद्दल काही प्रश्न असल्यास डॉक्टरांशी बोला. आजारी व्यक्तीला किराणा सामान आणि कोणतीही औषधे मिळविण्यास मदत करा आणि आवश्यक असल्यास, त्याच्या पाळीव प्राण्याची काळजी घ्या.

एखाद्या आजारी व्यक्तीची काळजी घेणे आपल्या आरोग्यावर कसा परिणाम करू शकते यावर विचार करणे देखील महत्त्वाचे आहे. आपण वयस्कर असल्यास किंवा हृदय किंवा फुफ्फुसाचा रोग किंवा मधुमेह यासारखी वैद्यकीय स्थिती असल्यास, आपणास कोविड -१९ सह गंभीर आजाराचा धोका असू शकतो. आपण आजारी व्यक्तीपासून स्वत: ला अलग ठेवून काळजी घेण्यासाठी एखादी व्यक्ती शोधण्याचा विचार करू शकता.

कोरोना ट्रेंटमेन्ट काळात आपातकालीन स्थितीची चिन्हे (Emergency Warning Signs In Treatment Period)

वाढत्या लक्षणांसाठी स्वत: चे किंवा आपल्या प्रिय व्यक्तीचे काळजीपूर्वक परीक्षण करा. लक्षणे गंभीर होत असल्याचे दिसून येत असल्यास डॉक्टरांना भेट करा.

डॉक्टर home pulse oximeter वापरण्याचा सल्ला देऊ शकतात, खासकरुन जर आजारी व्यक्तीला कोविड -१९ आणि कोविड -१९ ची लक्षणे असलेल्या गंभीर आजाराचे धोकादायक चिन्हे असतील. ऑक्सिमीटर (Oximeter) ही एक प्लास्टिकची क्लिप आहे जी बोटाला लावली जाते. रक्तामध्ये ऑक्सिजन किती आहे हे मोजून हे उपकरण श्वासोच्छवासाची तपासणी करण्यास मदत करू शकते. ९२ टक्क्यांपेक्षा कमी वाचन केल्याने कदाचित रुग्णालयात ऍडमिट करण्याची आवश्यकता वाढेल. जर डॉक्टरांनी पल्स ऑक्सिमीटरची शिफारस केली असेल तर ऑक्सिमीटर डिव्हाइस योग्य प्रकारे कसे वापरावे हे आपल्याला समजले आहे आणि कधी डॉक्टरांना कॉल करणे गरजेचे आहे, हे माहित आहे कि नाही सुनिश्चित करा.

आपण किंवा कोविड -१९ झालेल्या व्यक्तीस आपातकालीन चेतावणीची चिन्हे आढळल्यास त्वरित वैद्यकीय मदत घेणे आवश्यक आहे. आपल्या स्थानिक आपातकालीन नंबरवर कॉल करा जर आजारी व्यक्ती शुद्धीत येऊ शकत नसेल किंवा आपणास कोणतीही आपत्कालीन चिन्हे दिसली तर:

• श्वास घेण्यास त्रास
• सतत छातीत दुखणे किंवा दबाव
• गोंधळलेले वाटणे
• निळे ओठ किंवा चेहरा
• शुद्धीत राहण्यास असमर्थता
• फिकट, राखाडी किंवा निळ्या रंगाची त्वचा, ओठ किंवा नखे – त्वचेच्या रंगावर अवलंबून

आपण कोरोना पॉसिटीव्ह असल्यास इतरांचे संरक्षण कसे करावे? (Protecting Others)

आपण कोविड -१९ ने आजारी असल्यास आपण कोरोना विषाणूच्या संसर्गाचा प्रसार रोखण्यास मदत करू शकता.

• वैद्यकीय सेवा मिळवण्याशिवाय कार्य, शाळा आणि सार्वजनिक भागांपासून दूर रहा.
• सार्वजनिक वाहतूक, सामूहिक प्रवास सेवा (ride-sharing) किंवा टॅक्सी वापरणे टाळा.
• शक्य तितक्या आपल्या कुटुंबापासून आणि इतर लोकांपासून दूर एका खोलीत एकटे रहा. यात आपल्या खोलीत खाणे समाविष्ट आहे. हवा फिरत राहण्यासाठी विंडो उघडा. शक्य असल्यास स्वतंत्र बाथरूम वापरा.
• आपल्या घरात जितकी शक्य असेल तितकी सामायिक जागा टाळा. सामायिक केलेली जागा वापरताना आपल्या हालचालींवर मर्यादा घाला. आपले स्वयंपाकघर आणि इतर सामायिक जागा चांगल्या हवेशीर ठेवा. आपल्या कुटुंबातील सदस्यांपासून कमीतकमी 6 फूट (2 मीटर) अंतरावर रहा.
• दररोज आपल्या स्वतंत्र खोलीत आणि बाथरूममधील बर्‍याचदा स्पर्श केलेल्या जागा स्वच्छ करा जसे की दरवाज्याची कडी, लाईट स्विचेस, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि काउंटर.
• डिश, टॉवेल्स, बेड आणि इलेक्ट्रॉनिक्स यासारख्या वैयक्तिक घरगुती वस्तू दुसरऱ्यानसोबत शेअर करणे टाळा.
• इतरांच्या जवळ असताना मास्क घाला. दररोज मास्क बदला.
• जर मास्क घालणे शक्य नसेल तर खोकला किंवा शिंकताना आपले तोंड आणि नाक टिशू किंवा रुमालाने झाकून टाका. त्यानंतर, टिशू फेकून द्या किंवा रुमाल धुवा.
• कमीतकमी 20 सेकंदासाठी साबण आणि पाण्याने वारंवार आपले हात धुवा किंवा अल्कोहोल-आधारित सॅनिटायझर वापरा ज्यामध्ये कमीतकमी 60% अल्कोहोल असेल.

कोरोना झालेल्या एखाद्याची काळजी घेताना स्वतःचे रक्षण कसे करावे? (Protecting Self)

कोरोना असलेल्या एखाद्याची काळजी घेताना स्वत: चे रक्षण करण्यासाठी जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) पुढील अटी सांगते:

• आपले हात स्वच्छ आणि आपल्या चेहऱ्यापासून दूर ठेवा. कमीतकमी 20 सेकंदासाठी साबण आणि पाण्याने वारंवार आपले हात धुवा, विशेषत: आजारी व्यक्तीच्या जवळच्या संपर्कात किंवा त्याच खोलीत राहिल्यानंतर. जर साबण आणि पाणी उपलब्ध नसेल तर हँड सॅनिटायझर वापरा ज्यामध्ये कमीतकमी 60% अल्कोहोल असेल. डोळे, नाक आणि तोंडाला स्पर्श करणे टाळा.
• तोंडावर मास्क घाला. जर आपल्याला त्याच खोलीत आजारी असलेल्या व्यक्तीबरोबर असणे आवश्यक असेल आणि तो किंवा ती फेस मास्क घालण्यास सक्षम नसेल तर तुम्ही स्वतः फेस मास्क घाला. आजारी व्यक्तीपासून कमीतकमी 6 फूट (2 मीटर) अंतरावर रहा. आपण आपला मुखवटा वापरत असताना त्याला स्पर्श किंवा हाताळू नका. जर तुमचा मुखवटा ओला किंवा गलिच्छ झाला असेल तर तो स्वच्छ, कोरड्या मास्कसह बदला. वापरलेला मुखवटा फेकून द्या आणि आपले हात धुवा.
• आपले घर वारंवार स्वच्छ करा. दररोज, काउंटर, टेबल आणि दरवाज्याच्या कडीसह अनेकदा स्पर्श केलेल्या पृष्ठभाग साफ करण्यासाठी घरगुती साफसफाईचे स्प्रे किंवा पुसण्याचे कपडे वापरा. आजारी व्यक्तीची स्वतंत्र खोली आणि बाथरूम स्वच्छ करणे टाळा. फक्त वापरण्यासाठी आजारी असलेल्या व्यक्तीसाठी बिछाना आणि भांडी बाजूला ठेवा.
• कपडे धुताना सावधगिरी बाळगा. अस्वच्छ कपडे धुऊ नका. आजारी व्यक्तीची कपडे धुण्यासाठी नियमित डिटर्जंट वापरा. ड्रायरमध्ये कपडे टाकल्यानंतर आपले हात धुवा. पूर्णपणे कोरडे कपडे वापरा. जर आपण आजारी व्यक्तीने मळलेल्या कपड्यांना हाताळत असाल तर डिस्पोजेबल हातमोजे घाला आणि त्या वस्तू आपल्या शरीरापासून दूर ठेवा. हातमोजे काढून टाकल्यानंतर आपले हात धुवा. आजारी व्यक्तीच्या खोलीत झाकण असलेल्या कचऱयाच्या डब्यात ते हातमोजे आणि मास्क ठेवा. कपडे स्वच्छ आणि निर्जंतुकीकरण करा आणि नंतर आपले हात धुवा.
• भांड्यासह सावधगिरी बाळगा. आजारी व्यक्तीने वापरलेली डिश, कप किंवा भांडी हाताळताना हातमोजे घाला. साबण आणि गरम पाण्याने किंवा डिशवॉशरमध्ये वस्तू धुवा. हातमोजे काढून टाकल्यानंतर किंवा वापरलेल्या वस्तू हाताळल्यानंतर आपले हात स्वच्छ करा.
• आजारी व्यक्तीच्या शारीरिक द्रव्यांशी थेट संपर्क टाळा. ओरल आणि श्वसनाची काळजी देताना आणि स्टूल, मूत्र किंवा इतर कचरा हाताळताना डिस्पोजेबल हातमोजे आणि फेस मास्क घाला. आपले हातमोजे आणि मुखवटा काढण्यापूर्वी आणि नंतर आपले हात धुवा. आपला मुखवटा किंवा हातमोजे पुन्हा वापरू नका.
• आपल्या घरात येणारे अनावश्यक पाहुणे टाळा. आजारी व्यक्ती पूर्णपणे बरी होईपर्यंत पाहुण्यांना किंवा भेटायला येणाऱ्या व्यक्तींना परवानगी देऊ नका आणि त्यानंतर देखील त्यांना कोविड -१९ ची कोणतीही चिन्हे किंवा लक्षणे नाहीत याची खात्री करून घ्या.

होम क्वारंटाईन समाप्त करणे (Ending Isolation)

होम क्वारंटाईन कधी संपवायचा याबद्दल डॉक्टरांशी बोला, विशेषत: जर आपल्याकडे रोगप्रतिकारक क्षमता कमकुवत झाली असेल तर. होम आयसोलेशन संपवण्यासाठी पुढील अटी लागू होतात :

• आपण अद्याप संक्रामक आहात की नाही हे निर्धारित करण्यासाठी आपल्याकडे चाचणी नसेल तर, आपली लक्षणे सुरू झालेला किमान 10 दिवस उलटून गेले आहेत आणि ताप कमी करणार्‍या औषधाचा वापर न करता किमान 24 तास उलटून गेले तरी ताप आलेला नाही आणि इतर लक्षणे सुधारत आहेत. बरे झाल्यानंतर चव आणि गंध कमी होणे आठवडे किंवा महिने टिकू शकते परंतु आयसोलशन संपवण्यास उशीर करू नये.
• आपण अद्याप संक्रामक आहात की नाही हे निर्धारित करण्यासाठी आपली चाचणी घेण्यात आली असल्यास, आपल्या चाचणीच्या निकालाच्या आधारे आपण इतरांच्या आसपास राहू शकता की नाही ते आपला डॉक्टर आपल्याला कळवेल. बहुतेक लोकांना ते इतरांच्या आसपास असू शकतात हे ठरवण्यासाठी चाचणीची आवश्यकता नसते.

आजारी व्यक्तीची काळजी घेणारी व्यक्ती म्हणून, आपण 14 दिवस वेगळ रहावे आणि ताप, खोकला किंवा धाप लागणे यासारख्या कोविड -१९ ची सामान्य चिन्हे आणि लक्षणे दिसता का त्याकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे. इतर पर्यायांमध्ये आपल्याला लक्षणे नसल्यास 10 दिवसानंतर वेगळे राहणे समाप्त करू शकतात जर तुम्ही टेस्ट केली नसेल तर.अजून एक पर्याय म्हणजे जर तुम्ही टेस्ट केली असेल, आपल्याला 5 दिवसांनी किंवा नंतर नकारात्मक चाचणीचा परिणाम मिळाला तर चाचणीच्या दिवसानंतर ७ दिवसांनी तुम्ही आयसोलेशन संपवू शकतात परंतु 14 दिवस लक्षणे पहात रहा.

तरी, आपण कोविड -१९ असलेल्या एखाद्याची काळजी घेत असाल तर आपल्याला घरी राहण्याची आवश्यकता नाही जर :

• आपल्याला पूर्णपणे लसीकरण केले गेले आहे आणि कोरोना ची कोणतीही लक्षणे नाहीत.
• आपल्याकडे गेल्या तीन महिन्यांत कोरोना झाला आहे, तो बरे झाला आहे आणि तेही कोरोनाच्या लक्षणांशिवाय.

कोरोना झालेल्या काळातील तणावाचा सामना करणे (Stress after Recovery)

जसे की आपण किंवा आपल्या प्रिय व्यक्तीला बरे होतात त्यांना भावनीक आधाराची गरज असते. टेक्स्ट, फोन कॉल किंवा व्हिडिओ कॉन्फरन्सद्वारे इतरांशी संपर्कात रहा. आपल्या चिंता एकमेकांना सांगा. जास्त कोरोना बातम्या टाळा. विश्रांती घ्या आणि मनोरंजक गोष्टींवर लक्ष द्या, जसे की वाचन, चित्रपट पाहणे किंवा ऑनलाइन गेम खेळणे.

कोरोना काळामध्ये आजारी असलेल्या एखाद्या प्रिय व्यक्तीची काळजी घेत असताना कदाचित तुम्हालाही तणाव वाटू शकेल. आपण आपल्या आरोग्याबद्दल आणि आजारी व्यक्तीच्या आरोग्याबद्दल चिंता करू शकता. हे आपल्या खाण्याच्या, झोपेच्या आणि एकाग्र होण्याच्या क्षमतेवर तसेच तीव्र आरोग्याच्या समस्या वाढवू शकते. यामुळे आपला अल्कोहोल, तंबाखू किंवा इतर औषधांचा वापर वाढू शकतो.

चिंता किंवा नैराश्यासारखी मानसिक आरोग्याची स्थिती असल्यास, उपचार करून घ्या. जर आपली प्रकृती अधिकच खराब होत असेल तर डॉक्टरांशी किंवा मानसिक आजारावरील डॉक्टरांशी संपर्क साधा.

स्वतःची काळजी घेण्यासाठी या गोष्टींचे अनुसरण करा:

• आंघोळ करणे आणि चांगले कपडे घालणे यासह रोजचा नित्यक्रम चालू ठेवा.
• सोशल मीडियासह कोविड -१९ बातम्यांमधून ब्रेक घ्या.
• निरोगी जेवण खा आणि हायड्रेटेड रहा.
• व्यायाम
• भरपूर झोप घ्या.
• मद्यपान आणि तंबाखूचा जास्त वापर टाळा.
• स्ट्रेचिंग, खोल श्वास घेणे किंवा ध्यान करा.
• आनंददायक कामांवर लक्ष केंद्रित करा.
• इतरांशी कनेक्ट व्हा आणि आपल्यास काय वाटते ते शेअर करा.

स्वतःची काळजी घेणे आपल्याला तणावाचा सामना करण्यास मदत करू शकते. हे आपणास व आपल्या प्रिय व्यक्तीला पूर्णतः ठीक करण्यास देखील मदत करेल.

---

आमच्या इतर पोस्ट् देखील वाचा……

• रेमडेसिवीर साठी नोंदणी करा आता या संकेतस्थळावर
• Post Corona Side Effects in Marathi : कोरोना नंतरचे दुष्परिणाम
• कोविड लसीची लेटेस्ट अपडेट्स/ Latest vaccine updates | सामान्य माणसाच्या मनातले लसीबद्दलचे सगळे प्रश्न आणि त्याची उत्तरं
• Covishield vs Covaxin दोघांमधील सविस्तर फरक/ किंमत / कोणती लस जास्त प्रभावी?