IPS full form in Marathi – Civil services ची आवड असलेल्या लोकांना IPS बद्दल माहिती आहे. IPS अधिकारी हा देशाच्या कायदा आणि सुव्यवस्थेचा एक महत्त्वाचा भाग असतो, परंतु तुम्हाला IPS चा फुल फॉर्म काय आहे आणि IPS कसे बनायचे, IPS बनण्यासाठी पात्रता काय असावी हे तुम्हाला माहिती आहे का?
मित्रांनो, भारताच्या केंद्र सरकारमधील आणि नागरी सेवेतील म्हणजेच सिविल सर्विसेस मधील तीन प्रमुख पदांपैकी एक म्हणजे ips अधिकारी हे पद आहे. IPS व्यतिरिक्त, IAS, IRS, CISF, IDAS, IDES, IES, IOFS, IRTS, RPF, आणि IFS इत्यादी देखील नागरी सेवेअंतर्गत येतात. या लेखातील आमचा मुख्य फोकस आयपीएस शी संबंधित सर्व माहिती मिळवणे आहे.
चला तर सुरू करूया,
IPS चा फुल फॉर्म काय आहे | IPS full form in Marathi
IPS चे पूर्ण रूप “Indian Police Service” ज्याचा मराठीत अर्थ “भारतीय पोलिस सेवा” आहे.
IPS full form in English | Indian Police Service |
IPS full form in Marathi | भारतीय पोलिस सेवा |
स्थापनेची तारीख | 1905 (इम्पीरियल पोलिस म्हणून) 1948 (IPS म्हणून) |
जबाबदारी | कायदा सुव्यवस्था ठेवणे, राज्यात किंवा देशात शांतता आणि गुन्हे न होऊ देणे. |
Duties | Law Enforcement, Crime Investigation, Security Intelligence -(Internal & External), Counter-Terrorism, Public Order, VIP Protection, Disaster Relief |
Selection | Civil Services Examination |
Official website | https://ips.gov.in/ |
भारतीय प्रशासकीय सेवा (IAS), भारतीय पोलीस सेवा (IPS), भारतीय विदेश सेवा (IFS) या तीन अत्यंत प्रतिष्ठित अखिल भारतीय सेवांमध्ये त्याचा समावेश आहे. IPS ची स्थापना 1948 साली झाली आणि ती गृह मंत्रालयाच्या अंतर्गत येते.
आयपीएस अधिकारी हा देशाच्या कायदेशीर व्यवस्थेचा अविभाज्य भाग आहे, ज्यांचे काम कायदा आणि सुव्यवस्था राखणे आणि घडणाऱ्या गुन्ह्यांवर नियंत्रण ठेवणे आहे.
IPS नावाची उत्पत्ती कुठून झाली –
भारतीय पोलीस सेवा (IPS) ची उत्पत्ती भारतातील ब्रिटिश राजवटीत असलेलय Indian Imperial Police द्वारे शोधली जाऊ शकते. 1948 मध्ये, भारताला ब्रिटनपासून स्वातंत्र्य मिळाल्याच्या एका वर्षानंतर, भारतीय शाही पोलिसांची म्हणजेच Indian Imperial Police ची जागा Indian police services / भारतीय पोलिस सेवा (IPS) ने घेतली आणि तेव्हापासून हे पद वापरात आहे.
भारतीय राज्यघटना (1950) लिहिल्यानंतर, भारतीय राज्यघटनेच्या कलम 312 अंतर्गत तीन अखिल भारतीय सेवा (AIS) पैकी एक म्हणून भारतीय पोलीस सेवा (IPS) ची स्थापना करण्यात आली. इतर दोन अखिल भारतीय सेवा भारतीय प्रशासकीय सेवा (IAS-IAS) आणि भारतीय वन सेवा (IFS-IFS) आहेत. या तीन सेवा भारताच्या केंद्र सरकारच्या तीन प्रमुख नागरी सेवा आहेत.
हे देखील वाचा,
IPS चे कार्य काय असते?
आयपीएस अधिकाऱ्याचे मुख्य कार्य म्हणजे देशाची किंवा राज्याची कायदा आणि सुव्यवस्था राखणे, गुन्हेगारी रोखणे आणि गुन्हेगारांना पकडणे, वाहतूक व्यवस्थापित करणे इ. आयपीएस अधिकारी त्याच्या राज्याचा पोलिस महासंचालक बनू शकतो. त्याच केंद्र सरकारमध्ये तो सीबीआय, आयबीसारखा मोठा अधिकारी किंवा रॉचा मोठा संचालक होऊ शकतो. राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागारासारख्या मोठ्या आणि जबाबदार पदावर ips अधिकारी देखील तैनात असतो.
आयपीएस बनण्यासाठी कोणती परीक्षा द्यावी लागते
आयपीएस अधिकारी होण्यासाठी तीन टप्प्यांत कठीण परीक्षा उत्तीर्ण व्हाव्या लागतात. या परीक्षेची जबाबदारी यूपीएससीकडे देण्यात आली आहे. UPSC म्हणजे संघ लोकसेवा आयोग. भारतीय पोलिसांमध्ये आयपीएस अधिकारी हे पद हे उच्च आणि जबाबदार पद आहे, त्यामुळे या पदावर आशादायी, शिक्षित, सक्षम आणि जबाबदार व्यक्तीला नोकरी देणे बंधनकारक आहे.
UPSC ही IAS, IPS, IFS इत्यादी भारतातील सर्वात मोठ्या नागरी सेवांच्या परीक्षा आयोजित करणारी संस्था आहे. upsc ची परीक्षा ही सर्वोच्च परीक्षांपैकी एक आहे, त्यामुळे ती उत्तीर्ण होण्यासाठी विद्यार्थ्यांना वर्षानुवर्षे कठोर परिश्रम करावे लागतात. पहिल्याच प्रयत्नात ही परीक्षा उत्तीर्ण होणारे विद्यार्थी फार कमी आहेत.
IPS बनण्यासाठी पात्रता काय आहे – Eligibility For IPS in Marathi
IPS बनण्यासाठी काही मूलभूत पात्रता निकष आहेत जे विद्यार्थ्यांनी IPS स्वप्न पाहणाऱ्यांसाठी पूर्ण करणे आवश्यक आहे-
- राष्ट्रीयत्व– भारतीय
- वय – किमान २१ वर्षे, कमाल ३२ वर्षे (SC/ST आणि PH उमेदवारांसाठी वयात सूट)
- शैक्षणिक पात्रता – कोणत्याही मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून कोणत्याही शाखेतील पदवी
- प्रयत्नांची संख्या – सामान्य श्रेणीसाठी ६, विद्यार्थ्यांच्या इतर श्रेणींसाठी सूट
- शारीरिक तंदुरुस्ती–
- उंची = १६५ (पुरुष) / १५० (महिला)
- छाती = ८४ (पुरुष) / ७९ (महिला)
- नज़र = ६/१२ किंवा ६/९ (पुरुष / महिला)
परीक्षेचा नमुना:
IPS अधिकारी होण्यासाठी, एखाद्याला upsc द्वारे घेतलेली तीन टप्प्यांची परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागते. पहिल्या परीक्षेला प्राथमिक परीक्षा किंवा पूर्व परीक्षा म्हणतात. ही परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर मुख्य म्हणजे मुख्य परीक्षा द्यावी लागते.
जेव्हा उमेदवार मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण करतो तेव्हा मुलाखतीचा अंतिम टप्पा येतो. IPS साठीची मुलाखत देखील खूप अवघड असते, ज्यामध्ये त्यांची अनेक प्रकारचे गुण तपासली जातात जसे कि त्यांचे व्यक्तिमत्व, राहणीमान इ.
आणि शेवटी, जेव्हा उमेदवार मुलाखतीत उत्तीर्ण होतो, तेव्हा तो आयपीएस अधिकारी बनतो, म्हणजे भारतीय पोलिस सेवा अधिकारी.
आयपीएस अधिकाऱ्याचा पगार किती असतो – Salary of IPS Officer in Marathi
ही अतिशय रंजक माहिती आहे, अनेकांना विशेषत: सर्वसामान्यांनाही उत्सुकता असते की एवढ्या मोठ्या पदावर काम करणाऱ्या अधिकाऱ्याचा पगार किती असेल. तर, ips फुल फॉर्म सोबत, आम्ही तुम्हाला ips चा पगार देखील सांगत आहोत.
आयपीएस अधिकाऱ्याचा मासिक पगार सुमारे 56000 रुपयांपासून सुरू होतो आणि जसजसे ते वरिष्ठ पदावर पोहोचतात तसतसे त्यांचा पगारही वाढत जातो. जर आपण वरिष्ठ पदाबद्दल बोललो तर, उदाहरणार्थ एका आयजी अधिकाऱ्याचा पगार सुमारे 145000 रुपये आणि डीजीपीचा पगार सुमारे 225000 रुपये आहे.
FAQ – IPS Meaning in Marathi
प्रश्न. भारतीय पोलीस सेवेतील अधिकाऱ्याचा पगार किती असतो?
उत्तर – सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशींनंतर भारतातील आयपीएस अधिकाऱ्याच्या पगारात बरीच सुधारणा झाली आहे. आयपीएसचा पगार 56,100 रुपये प्रति महिना ते 2,25,000 रुपये प्रति महिना असू शकतो.
प्रश्न. IPS साठी कोणती stream सर्वोत्तम आहे?
उत्तर – जर तुम्हाला खरोखरच IPS व्हायचे असेल तर वाणिज्य किंवा कला शाखेची निवड करणे अधिक चांगले आहे ज्यामध्ये तुम्ही अर्थशास्त्र किंवा इतिहास भूगोल शिकता जे परीक्षेत उत्तीर्ण होण्यासाठी खरोखर उपयुक्त आहे.
प्रश्न. कोण जास्त शक्तिशाली IAS किंवा DGP?
उत्तर – काही कारणास्तव सर्व आयएएस अधिकारी आयपीएस अधिकाऱ्यांपेक्षा अधिक शक्तिशाली मानले जातात. पहिले कारण म्हणजे राज्याचे डीजीपी हे राज्याचे अधिक शक्तिशाली पोलीस अधिकारी आहेत, परंतु ते आयएएस अधिकारी असतील याची माहिती गृहसचिवांना देण्यात आली आहे.
प्रश्न. आयपीएस अधिकारी चे कार्य काय असते?
उत्तर – सार्वजनिक शांतता आणि सुव्यवस्था राखणे, गुन्हेगारी प्रतिबंध, तपास आणि शोध, व्हीआयपी सुरक्षा, दहशतवादविरोधी, तस्करी, रेल्वे पोलिसिंग, अंमली पदार्थांची तस्करी, आपत्ती व्यवस्थापन, सीमा पोलिसिंग, आर्थिक कायद्यांचे संरक्षण इ.
निष्कर्ष – IPS Full Form in Marathi
तर मित्रांनो, ही सर्व माहिती आयपीएस किंवा आयपीएस अधिकाऱ्याशी संबंधित होती. या लेखात, IPS च्या पूर्ण स्वरूपाव्यतिरिक्त, मी तुम्हाला IPS म्हणजे काय (ips म्हणजे काय), IPS अधिकारी कसे बनायचे, ips बनण्याची पात्रता, पगार, इतर सुविधा इत्यादी देखील सांगितले आहेत. तपशीलवार माहिती यामध्ये दिली आहे.
मित्रांनो, आयपीएस अधिकाऱ्यांना अनेक सुविधा मिळतात, परंतु भारतामध्ये देशाच्या स्तराव्यतिरिक्त समाजात खूप आदर आहे कारण त्यांचे देशासाठी खूप योगदान आहे.
जर तुमचंही स्वप्न असेल की तुम्ही IPS अधिकारी होऊन देशाची सेवा कराल तर त्यासाठी तुमची जिद्द आणि त्यागाची गरज आहे. मी म्हटल्याप्रमाणे IPS होण्यासाठी दिलेली UPSC परीक्षा खूप अवघड असते, त्यामुळे तुम्हाला खूप चांगली तयारी करावी लागते मग तुम्ही चांगल्या मार्कांची अपेक्षा करू शकता.
सरतेशेवटी, मी तुम्हाला शुभेच्छा देऊ इच्छितो की जर तुम्हाला IPS पूर्ण फॉर्म, (IPS चा पूर्ण फॉर्म), IPS कसे व्हावे, पगार, पात्रता इत्यादी बद्दल माहिती आवडली असेल आणि तुम्हाला या लेखातून काहीतरी शिकायला मिळाले असेल, मग ते सोशल मीडियावर शेअर करा. असे करणे आवश्यक आहे जेणेकरुन इतर लोकांना देखील मराठीमध्ये IPS चा पूर्ण फॉर्म कळू शकेल.
आमच्या इतर पोस्ट,
- RIP म्हणजे काय, अर्थ काय? | RIP Full form in Marathi
- पीडब्ल्यूडी म्हणजे काय, अर्थ काय, फुल्ल फॉर्म | PWD Full form in Marathi
Team, 360Marathi.in
12vi nantar ips banata yeilka.