KYC: केवायसी म्हणजे काय : फुल फॉर्म, नोंदणी, फॉर्म कसा भरायचा, कागदपत्रे, फायदे-तोटे | KYC Information in marathi

KYC Information in marathi – आजकाल KYC हा खूप लोकप्रिय शब्द झाला आहे. तुम्ही बँकेत जा, तिथे तुम्हाला ऐकू येईल, तुम्ही कर्जासाठी अर्ज कराल, तुम्हाला KYC हा शब्द ऐकू येईल. तुम्ही कोणत्याही टेलिकॉम कंपनीचे पोस्टपेड कनेक्शन घेतल्यास, तिथे तुम्हाला KYC हा शब्द ऐकू येईल. पण KYC म्हणजे काय हे तुम्हाला माहीत आहे का?

केवायसी म्हणजे काय आणि ते कसे करावे? (What is KYC in Marathi)

KYC चा फुल फॉर्म म्हणजे “Know Your Customer”. म्हणजे तुमच्या ग्राहकाला जाणून घेण्यासाठी असलेला फॉर्म. केवायसी हा एक प्रकारचा ग्राहकाची माहिती देणारा फॉर्म आहे. या फॉर्मवर ग्राहक स्वतःबद्दल आवश्यक असलेली सर्व माहिती देतो. केवायसी ही बँकिंग आणि वित्त क्षेत्रात वापरली जाणारी लोकप्रिय संज्ञा आहे. बँका आणि वित्तीय संस्था त्यांच्या ग्राहकांची ओळख आणि पत्ता सत्यापित करण्यासाठी KYC चा वापर करतात.

जर तुम्हाला बँकिंग क्षेत्रात हे दिसले तर दर ६ महिन्यांनी किंवा १ वर्षांनी बँक आपल्या ग्राहकांना KYC फॉर्म भरण्यास सांगते म्हणजेच KYC UPDATE करावयास सांगते. या केवायसी फॉर्ममध्ये तुम्हाला तुमचे नाव, बँक खाते क्रमांक, पॅन कार्ड क्रमांक, आधार कार्ड क्रमांक, मोबाइल क्रमांक आणि पूर्ण पत्ता भरावा लागतो. अशा प्रकारे बँकेला ग्राहकाची सर्व माहिती मिळते.

बँकेत खाते उघडताना ही सर्व माहिती देण्याची गरज नाही, असे नाही. अवश्य द्यावे लागेल. परंतु केवायसी फॉर्म बँकेद्वारे 6 महिन्यांनंतर किंवा 1 वर्षानंतर भरला जातो कारण यादरम्यान, ग्राहकाच्या वैयक्तिक माहितीमध्ये कोणतीही माहिती बदलली असल्यास, केवायसी फॉर्मद्वारे नवीन माहिती अपडेट केली जाईल.

अशा प्रकारे बँकेला आवश्यकतेनुसार ग्राहकांशी संपर्क साधण्यात कोणतीही अडचण येणार नाही. केवायसी ग्राहक आणि संबंधित संस्था दोघांसाठी फायदेशीर आहे.

चला KYC बद्दल तपशीलवार माहिती घेऊ.

KYC चा फुल फॉर्म काय आहे (KYC Full Form In Marathi)

KYC चा फुल फॉर्म म्हणजे “Know Your Customer”. म्हणजे तुमच्या ग्राहकाला जाणून घेण्यासाठी असलेला फॉर्म.

कर्ज घेण्यासाठी केवायसी आवश्यक आहे का? (Is KYC required for taking a loan?)

कर्ज हे आर्थिक उत्पादन आहे. आर्थिक उत्पादन असल्याने, कर्जाचा परतावा सुनिश्चित करणे ही संबंधित बँक शाखा आणि ग्राहकांची जबाबदारी आहे. अनेक वेळा ग्राहकाचे ज्या बँकेत खाते आहे, त्या बँकेतून कर्ज घेण्यासाठी ग्राहकाला सक्तीने KYC फॉर्म भरावा लागतो. जेणेकरून बँकेला हे कळू शकेल कि ग्राहकाचा पत्ता काय आहे? ग्राहकाचा आधार कार्ड क्रमांक काय आहे? ग्राहकाचा पॅनकार्ड क्रमांक काय आहे? या सर्व प्राथमिक माहितीनुसार ग्राहकाशी पुन्हा संपर्क साधला जातो.

जर एखाद्या व्यक्तीने नॉन-बँकिंग वित्तीय कंपनी (NBFC) कडून व्यवसाय कर्जासाठी अर्ज केला असेल, तर त्याला KYC फॉर्म देखील अनिवार्यपणे भरावा लागेल आणि सबमिट करावा लागेल. NBFC कंपनी हि व्यवसाय कर्ज अर्जासोबत च अशी माहिती एकदाच अगोदरच मिळवून घेत असली तरीहि, KYC फॉर्म हा ग्राहकांना भरावा लागतो.

KYC ची गरज कुठे लागू शकते?

बँक खाती उघडण्यासाठी, म्युच्युअल फंड खाती, बँक लॉकर्स आणि ऑनलाइन म्युच्युअल फंड खरेदी करण्यासाठी आणि सोन्यात गुंतवणूक करण्यासाठी केवायसी आवश्यक आहे.

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) द्वारे 2002 मध्ये भारतात KYC सुरू करण्यात आले. त्यानंतर 2004 मध्ये सर्व बँकांना खातेदारांनी केवायसी करून घेणे बंधनकारक करण्यात आले आहे.

केवायसी फॉर्ममध्ये ओळखीसाठी, यापैकी एका कागदपत्राची गरज लागेल.

आता आम्ही तुम्हाला सांगतो, केवायसीसाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत?

केवायसी प्रक्रियेदरम्यान, ग्राहकाला फॉर्म भरावा लागतो आणि पडताळणीसाठी काही आवश्यक कागदपत्रांची प्रत सोबत सबमिट करावी लागते.

केवायसीसाठी तुम्हाला खालील कागदपत्रांची आवश्यकता आहे –

• पासपोर्ट ड्रायव्हिंग लायसन्स
• मतदार ओळखपत्र
• पॅन कार्ड
• आधार कार्ड
• NRGA कार्ड

तुमची ओळख सत्यापित करण्यासाठी तुम्हाला यापैकी एक कागदपत्र प्रदान करणे आवश्यक आहे. जर ही कागदपत्रे तुमच्या पत्त्याच्या तपशिलांसह असतील तर ते पत्त्याचा पुरावा मानला जाईल. तुम्ही तुमच्या राहण्याच्या ठिकाणाच्या योग्य पत्त्याचा पुरावा देऊ शकत नसल्यास, तुम्हाला या संदर्भात इतर वैधानिक कागदपत्रे प्रदान करणे आवश्यक आहे.

सरकारने सहा प्रकारच्या ओळख दस्तऐवजांना केवायसीसाठी प्रमाणित दस्तऐवज म्हणून मान्यता दिली आहे, जी व्यक्तीच्या ओळखीचा पुरावा मानली जातात. एकदा तुम्ही केवायसी दस्तऐवज बँकेत सबमिट केल्यावर, तीच बँक तुमची ओळख सुनिश्चित करण्यासाठी निर्दिष्ट वेळेनंतर तुमचे केवायसी रेकॉर्ड पुन्हा अद्यतनित करण्यासाठी या कागदपत्रांची मागणी करू शकते. बँकेच्या खात्याची पडताळणी करण्याचा हा सततचा प्रयत्न आहे.

केवायसी फॉर्ममधील पत्त्यासाठी, यापैकी एक कागदपत्र लागेल

• आधार कार्डची छायाप्रत
• टेलिफोन बिलाची छायाप्रत
• वीज बिलाची छायाप्रत
• गॅस रिफिल बिलाची छायाप्रत
• पासपोर्टची छायाप्रत
• शिधापत्रिकेची छायाप्रत
• नियोक्त्याने जारी केलेल्या नियुक्ती पत्राची छायाप्रत

केवायसी महत्वाचे का आहे? (Importance of KYC In Marathi)

ग्राहक आणि वित्तीय संस्था या दोघांसाठी केवायसी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. जेथे बँकिंग संस्थेला KYC द्वारे ग्राहकाची सर्व अपडेटेड माहिती मिळते. त्याच वेळी, ग्राहकाला अशी सुरक्षा मिळते की इतर कोणतीही व्यक्ती त्याच्या खात्यातून पैशांची फेरफार करू शकत नाही. कारण जेव्हा जेव्हा बँकिंग होते तेव्हा त्याची माहिती ग्राहकांना ऑनलाइन/मेसेजद्वारे त्वरित प्राप्त होते. काही प्रकरणांमध्ये, ग्राहकाच्या मंजुरीशिवाय कोणताही व्यवहार होऊ शकत नाही.

अशाप्रकारे आपण पाहतो की KYC (Know Your Customer) ही एक उत्तम सुविधा आहे. या सुविधेचा लाभ ग्राहक आणि बँकिंग संस्था यांना मिळू शकतो. हे एक सुरक्षितता आहे तसेच माहिती अद्ययावत करण्याचे साधन आहे.
केवायसी कसे केले जाते?

KYC – केवायसी नोंदणी कशी केली जाते? (How is KYC done in Marathi)

केवायसी करणे खूप सोपे आहे. सर्व प्रथम वर नमूद केलेली कागदी कागदपत्रे गोळा करा. यानंतर, तुमचे बँक खाते असलेल्या बँकेच्या शाखेत जा. तेथे जा आणि संबंधित डेस्कवरून केवायसी फॉर्म घ्या आणि तो फॉर्म भरल्यानंतर आणि सर्व आवश्यक कागदपत्रे जोडल्यानंतर सबमिट करा. आता समजून घ्या की तुमचे केवायसी पूर्ण झाले आहे. कारण KYC फॉर्म सबमिट केल्याच्या 3 दिवसात KYC अपडेट होतो.

माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की, कोरोना महामारीमुळे, लॉकडाऊनमध्ये अनेक बँकांच्या वेबसाइटवर आता ऑनलाइन केवायसीचा पर्याय उपलब्ध आहे. ऑनलाइन केवायसी करण्यासाठी संबंधित बँकेच्या वेबसाइटवर लॉग इन करावे लागेल. वेबसाइटवर लॉग इन केल्यानंतर, तुम्हाला ऑनलाइन केवायसी पर्यायावर जावे लागेल.

यानंतर, सर्व आवश्यक माहिती भरल्यानंतर, कागदपत्रांची पीडीएफ फाइल अपलोड करून सबमिट करावी लागेल. फॉर्म सबमिट केल्यानंतर एका आठवड्यात तुमचे केवायसी केले जाते. तुम्हाला KYC पूर्ण झाल्याचा संदेश आणि ईमेल प्राप्त होईल. अशा प्रकारे केवायसी (KYC) करणे खूप सोपे आहे.

Conclusion on KYC in marathi

केवायसीचे महत्त्व बँक आणि कंपनीसाठी महत्त्वाचे आहे तसेच ते तुमच्यासाठीही तितकेच महत्त्वाचे आहे. कारण भविष्यात तुमच्या नावाने कोणी फसवणूक केली तर तो पकडला जाऊ शकतो. केवायसी प्रक्रियेत तुम्ही तुमचा पाठिंबा दिला पाहिजे, ते तुमचे कर्तव्य आहे आणि तुमची जबाबदारीही आहे.

या लेखात, आम्ही तुम्हाला KYC बद्दल माहिती दिली आहे जसे- KYC चा मराठीमध्ये अर्थ आणि KYC का फुल फॉर्म अतिशय सोप्या शब्दात. आशा आहे आता तुम्हाला आमची हि पोस्ट नक्कीच आवडली असेल. आणि KYC बद्दल सर्व माहिती तुम्हाला मिळाली असेल.

जर तुम्हाला ही माहिती उपयुक्त वाटली, तर तुमच्या मित्रांसोबत नक्कीच शेअर करा आणि त्यांनाही या माहितीची जाणीव होण्यासाठी मदत करा.

FAQ About KYC in Marathi

आमच्या इतर पोस्ट,

• Groww App Information in Marathi | ग्रो अँप बद्दल माहिती
• नेट बँकिंग माहिती | Net Banking Information In Marathi
• मोबाईल बँकिंग माहिती | Mobile banking in Marathi

Team, 360Marathi.in