लक्ष्मी पूजन माहिती : केव्हा आहे, तिथी, आणि पूजेची शुभ वेळ | Lakshmi Pujan information in Marathi

Topics

लक्ष्मी पूजन कसे करावे?, महत्व, पूजा विधी, कथा (How to do Lakshmi Pujan ?, Importance, Pooja Rituals, Stories)

कार्तिक कृष्ण पक्षातील अमावास्येला लक्ष्मीजींची पूजा करण्याचा विशेष नियम आहे. ब्रह्म पुराणानुसार या दिवशी मध्यरात्री महालक्ष्मी जी सर्वत्र संतांच्या घरी विराजमान होतात. त्यामुळे या दिवशी घर आणि बाहेरची स्वच्छता आणि सजावट केली जाते. दीपावली साजरी केल्याने श्री लक्ष्मीजी प्रसन्न होतात आणि सद्गृहस्थींच्या घरी कायमचा वास करतात. खरं तर, दिवाळी हे धनत्रयोदशी, नरक चतुर्दशी आणि महालक्ष्मी पूजा, गोवर्धन पूजा आणि भाऊबीज या पाच सणांचे मिश्रण आहे.

लक्ष्मीपूजन

धन, संपत्ती म्हणजे पैसा ही सध्या माणसाची सर्वात मोठी गरज आहे. मानवी जीवनातील सर्व भौतिक गरजा पैशाने पूर्ण होतात. लक्ष्मी हे धन, संपत्ती, समृद्धीचे नाव आहे. लक्ष्मी जी भगवान विष्णूची पत्नी आहे. असे मानले जाते की देवी लक्ष्मीच्या कृपेनेच घरात धन-समृद्धी येते. ज्या घरात माता लक्ष्मी वास करत नाही त्या घरात गरिबी येते. त्यामुळे देवी लक्ष्मीला प्रसन्न करणे अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते आणि तिला प्रसन्न करण्यासाठी देवी लक्ष्मीची पूजा केली जाते. लक्ष्मी पूजनाची पद्धत काय आहे आणि पूजेसाठी कोणती सामग्री आवश्यक आहे ते पाहूया?

२०२१ दिवाळी केव्हा आहे? (लक्ष्मी पूजा 2021 तारीख) (भारतीय कॅलेंडरमध्ये दिवाळी २०२१ तारीख)

दिवाळी हा सण दरवर्षी कार्तिक महिन्यातील अमावास्येला साजरा केला जातो. यावर्षी ही तारीख 4 नोव्हेंबर 2021, गुरुवार रोजी येत आहे. त्यामुळे 04 नोव्हेंबर 2021 रोजी देशभरात दिवाळीचा सण साजरा केला जाणार आहे. दिवाळीत लक्ष्मीपूजनाचे विशेष महत्त्व आहे. लक्ष्मीपूजन शुभ मुहूर्तावरच करावे. शुभ मुहूर्तावर केलेल्या पूजेने लक्ष्मीजी प्रसन्न होतात आणि आपल्या भक्तांना आशीर्वाद देतात.

दिवाळी २०२१- शुभ मुहूर्त (Diwali 2021)

दिवाळी: 4 नोव्हेंबर 2021, गुरुवार
अमावस्या तिथी सुरू होते: 04 नोव्हेंबर 2021 सकाळी 06:03 पासून.
अमावस्या तिथी संपेल: 05 नोव्हेंबर 2021 सकाळी 02:44 पर्यंत.

2021 लक्ष्मी पूजनासाठी शुभ मुहूर्त (लक्ष्मी पूजा 2021 तारीख)

06:09 pm ते 08:20 pm
कालावधी: 1 तास 55 मिनिटे
प्रदोष काल: १७:३४:०९ ते २०:१०:२७
वृषभ कालावधी: 18:10:29 ते 20:06:20

कोण आहे देवी लक्ष्मी?

देवी लक्ष्मीला संपत्ती आणि समृद्धीची देवी म्हटले जाते. सनातन धर्माच्या विष्णु पुराणात असे सांगितले आहे की लक्ष्मीजी या भृगु आणि ख्वाती यांच्या कन्या असून त्या स्वर्गात वास करत होत्या. समुद्रमंथनाच्या वेळी लक्ष्मीजींचा महिमा वेदांमध्ये सांगितला आहे. लक्ष्मीजींनी विष्णूजींना पती म्हणून निवडले, त्यामुळे त्यांची शक्ती अधिक मजबूत मानली जाते.

दोन हत्ती लक्ष्मीला अभिषेक करतात. तो कमळाच्या आसनावर विराजमान आहे. लक्ष्मीजींच्या पूजेमध्ये कमळाचे विशेष महत्त्व सांगण्यात आले आहे. कारण हे फूल कोमलतेचे प्रतिक आहे, म्हणून देवी लक्ष्मीच्या पूजेमध्ये त्याचे स्थान येते. लक्ष्मीला चार हात आहेत. ती ध्येय आणि चार स्वभावांचे प्रतीक आहे (दूरदृष्टी, दृढनिश्चय, परिश्रम आणि सुव्यवस्था शक्ती) आणि माँ लक्ष्मीजी तिच्या भक्तांवर सर्व हातांनी आशीर्वाद देतात. त्यांच्या वाहनाचे वर्णन घुबड असे केले आहे, जे निर्भयतेचे लक्षण आहे.

दिवाळीत लक्ष्मीची मुख्य पूजा केली जात असली तरी सतत लक्ष्मीपूजन करणे अधिक फलदायी मानले जाते.

लक्ष्मी पूजना ला लागणारे साहित्य

लक्ष्मीच्या पूजेसाठी लागणारे साहित्य एखाद्याच्या कुवतीनुसार गोळा करता येते. लक्ष्मीला प्रिय असलेल्या वस्तूंमध्ये लाल, गुलाबी किंवा पिवळे रेशमी कापड घेऊ शकता. कमळ आणि गुलाबाची फुलेही आईला खूप प्रिय असतात. फळांच्या रूपात, आईला श्री फल, सीताफळ, बेर, डाळिंब आणि पाण्याचे तांबूस देखील आवडतात. तृणधान्यांमध्ये तांदूळ, घरगुती शुद्ध मिठाई, खीर, शिरा नैवेद्य हे योग्य आहे. दिवा लावण्यासाठी गाईचे तूप, शेंगदाणे किंवा तिळाचे तेल वापरले जाते.

याशिवाय रोळी, कुमकुम, पान, सुपारी, लवंग, वेलची, चौकी, कलश, माँ लक्ष्मी आणि भगवान श्री गणेशजींची मूर्ती किंवा चित्र, आसन, थाळी, चांदीचे नाणे, धूप, कापूर, अगरबत्ती, दीपक, कापूस, सुगंधासाठी मोळी, नारळ, मध, दही, गंगाजल, गूळ, धणे, जव, गहू, दुर्वा, चंदन, सिंदूर, केवरा, गुलाब किंवा चंदनाचा अत्तर घेऊ शकता.

लक्ष्मी पूजनाची विधी – लक्ष्मी पूजन कसे करावे?

सर्वप्रथम पूजेच्या पात्रातून थोडे पाणी घेऊन मूर्तींवर शिंपडा, यामुळे मूर्ती पवित्र होतील, त्यानंतर स्वतःला, तुमची पूजा सामग्री आणि तुमचे आसनही पवित्र करा. पवित्रीकरण करताना खालील मंत्राचा जप करा-

ॐ अपवित्र: पवित्रो वा सर्वावस्थां गतोपि वा।
य: स्मरेत् पुण्डरीकाक्षं स: वाह्याभंतर: शुचि:।।

यानंतर ज्या ठिकाणी आसन घातले आहे ते स्थान पवित्र करून पृथ्वी मातेची पूजा करावी. या प्रक्रियेत खालील मंत्राचा जप करा-

पृथ्विति मंत्रस्य मेरुपृष्ठः ग ऋषिः सुतलं छन्दः कूर्मोदेवता आसने विनियोगः॥
ॐ पृथ्वी त्वया धृता लोका देवि त्वं विष्णुना धृता।
त्वं च धारय मां देवि पवित्रं कुरु चासनम्‌॥
पृथिव्यै नमः आधारशक्तये नमः

आता फुल, चमचा किंवा अंजुलीतून पाण्याचा एक थेंब तोंडात टाका आणि ओम केशवाय नमः मंत्र म्हणा, त्यानंतर पुन्हा पाण्याचा एक थेंब तोंडात टाका आणि ओम नारायणाय नमः या मंत्राचा जप करा, त्याचप्रमाणे तिसरा थेंब टाका. मुखाने ओम वासुदेवाय नमः हा मंत्र म्हणा. नंतर ‘ओम हृषिकेषय नमः’ म्हणत हात उघडा, अंगठ्याच्या मुळाशी ओठ पुसून हात धुवा. या प्रक्रियेला आचमन म्हणतात, ज्यामुळे ज्ञान, आत्म आणि बुद्धी तत्व शुद्ध होते. त्यानंतर टिळक लावून अवयवदान करावे. आता तू पूजेसाठी पूर्णपणे शुद्ध आहेस.
यानंतर मन एकाग्र करण्यासाठी प्राणायाम करा आणि परमेश्वराचे ध्यान करा किंवा डोळे बंद करून मन स्थिर झाल्यावर तीन दीर्घ श्वास घ्या. पूजेच्या सुरुवातीला स्वस्तिवचन केले जाते, त्यासाठी हातात फुले, अक्षत आणि जल, स्वातीन: इंद्र इ. कोणतीही उपासना करताना संकल्प हा मुख्य असतो, म्हणून त्यानंतर संकल्प करा.
संकल्पासाठी हातात अक्षत, फुले आणि पाणी घ्या, थोडे पैसे म्हणजे पैसे सोबत घ्या, आता संकल्प मंत्र जपताना संकल्प घ्या की मी अशा व्यक्तीची, अशा स्थळाची, वेळची आणि अशा देवतांची पूजा करणार आहे. शास्त्राचे फळ मला मिळावे म्हणून मी आहे.
संकल्प केल्यानंतर गणपती आणि माँ गौरीची पूजा करावी. यानंतर कलशाची पूजा करावी. हातात थोडे पाणी घेऊन आमंत्रण आणि पूजा मंत्रांचा जप करा आणि नंतर पूजा सामग्री अर्पण करा. त्यानंतर नवग्रहांची पूजा करा, यासाठी हातात अक्षत आणि फुले घेऊन नवग्रह स्तोत्राचा जप करा. त्यानंतर भगवतीच्या षोडश मातृकांची पूजा करावी. मातांची पूजा केल्यानंतर रक्षाबंधन करावे. रक्षाबंधनासाठी माऊली घेऊन गणपतीला अर्पण करा, नंतर हातात बांधून तिलक लावा. यानंतर महालक्ष्मीची पूजा करावी.
वेदांमध्ये लक्ष्मीच्या पूजेसाठी अनेक महत्त्वाचे मंत्र दिले आहेत. ऋग्वेदात एका ठिकाणी लक्ष्मीला प्रसन्न करण्यासाठी खालील मंत्र सांगितले आहेत-

धनमग्निर्धनं वायुर्धनं सूर्यो धनं वसुः।
धनमिन्द्रो बृहस्पतिर्वरुणं धनमस्तु ते।।
अश्वदायै गोदायै धनदायै महाधने।
धनं मे जुषतां देवि सर्वकामांश्च देहि मे।।
मनसः काममाकूतिं वाचः सत्यमशीमहि।
पशूनां रूपमन्नस्य मयि श्रीः श्रयतां यशः ।।

लक्ष्मीची पूजा करताना स्वच्छतेकडे विशेष लक्ष दिले पाहिजे. दीपावलीच्या मुहूर्तावर लक्ष्मीदेवीची पूजा करून दिवा लावावा, यासाठी तिळाच्या तेलाचे सात, अकरा, एकवीस किंवा त्याहून अधिक दिवे लावावेत आणि ताटात ठेवून पूजा करावी.
दिव्याची पूजा केल्यानंतर घरातील महिलांनी सर्व सोन्या-चांदीचे दागिने स्वत:च्या हाताने माँ लक्ष्मीला अर्पण करावेत. दुसर्‍या दिवशी आंघोळीनंतर विधिनुसार पूजा करून, अर्पण केलेले दागिने व इतर वस्तू लक्ष्मीचा प्रसाद म्हणून वापराव्यात. असे केल्याने देवी लक्ष्मीची कृपा कायम राहते असे मानले जाते.

Ashta lakshmi stotram lyrics in marathi

आदिलक्ष्मि
सुमनस वन्दित सुन्दरि माधवि, चन्द्र सहॊदरि हेममये
मुनिगण वन्दित मोक्षप्रदायनि, मञ्जुल भाषिणि वेदनुते ।
पङ्कजवासिनि देव सुपूजित, सद्गुण वर्षिणि शान्तियुते
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, आदिलक्ष्मि परिपालय माम् ॥ 1 ॥

धान्यलक्ष्मि
अयिकलि कल्मष नाशिनि कामिनि, वैदिक रूपिणि वेदमये
क्षीर समुद्भव मङ्गल रूपिणि, मन्त्रनिवासिनि मन्त्रनुते ।
मङ्गलदायिनि अम्बुजवासिनि, देवगणाश्रित पादयुते
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, धान्यलक्ष्मि परिपालय माम् ॥ 2 ॥

धैर्यलक्ष्मि
जयवरवर्षिणि वैष्णवि भार्गवि, मन्त्र स्वरूपिणि मन्त्रमये
सुरगण पूजित शीघ्र फलप्रद, ज्ञान विकासिनि शास्त्रनुते ।
भवभयहारिणि पापविमोचनि, साधु जनाश्रित पादयुते
जय जयहे मधु सूधन कामिनि, धैर्यलक्ष्मी परिपालय माम् ॥ 3 ॥

गजलक्ष्मि
जय जय दुर्गति नाशिनि कामिनि, सर्वफलप्रद शास्त्रमये
रधगज तुरगपदाति समावृत, परिजन मण्डित लोकनुते ।
हरिहर ब्रह्म सुपूजित सेवित, ताप निवारिणि पादयुते
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, गजलक्ष्मी रूपेण पालय माम् ॥ 4 ॥

सन्तानलक्ष्मि
अयिखग वाहिनि मोहिनि चक्रिणि, रागविवर्धिनि ज्ञानमये
गुणगणवारधि लोकहितैषिणि, सप्तस्वर भूषित गाननुते ।
सकल सुरासुर देव मुनीश्वर, मानव वन्दित पादयुते
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, सन्तानलक्ष्मी परिपालय माम् ॥ 5 ॥

विजयलक्ष्मि
जय कमलासिनि सद्गति दायिनि, ज्ञानविकासिनि गानमये
अनुदिन मर्चित कुङ्कुम धूसर, भूषित वासित वाद्यनुते ।
कनकधरास्तुति वैभव वन्दित, शङ्करदेशिक मान्यपदे
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, विजयलक्ष्मी परिपालय माम् ॥ 6 ॥

विद्यालक्ष्मि
प्रणत सुरेश्वरि भारति भार्गवि, शोकविनाशिनि रत्नमये
मणिमय भूषित कर्णविभूषण, शान्ति समावृत हास्यमुखे ।
नवनिधि दायिनि कलिमलहारिणि, कामित फलप्रद हस्तयुते
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, विद्यालक्ष्मी सदा पालय माम् ॥ 7 ॥

धनलक्ष्मि
धिमिधिमि धिन्धिमि धिन्धिमि-दिन्धिमि, दुन्धुभि नाद सुपूर्णमये
घुमघुम घुङ्घुम घुङ्घुम घुङ्घुम, शङ्ख निनाद सुवाद्यनुते ।
वेद पूराणेतिहास सुपूजित, वैदिक मार्ग प्रदर्शयुते
जय जयहे मधुसूदन कामिनि, धनलक्ष्मि रूपेणा पालय माम् ॥ 8 ॥

फलशृति
श्लो॥ अष्टलक्ष्मी नमस्तुभ्यं वरदे कामरूपिणि ।
विष्णुवक्षः स्थला रूढे भक्त मोक्ष प्रदायिनि ॥

श्लो॥ शङ्ख चक्रगदाहस्ते विश्वरूपिणिते जयः ।
जगन्मात्रे च मोहिन्यै मङ्गलं शुभ मङ्गलम् ॥

Other Diwali Posts,